KISUKALI NA MAELEZO YAKE PAMOJA NA MATIBABU YAKE

 

KISUKALI (DM): Aina, Dalili, Sababu, na Namna ya Kudhibiti

Maana ya KISUKALI

Ugojwa wa kisukali (DM) ni kundi la magonjwa yanayoathiri jinsi mwili unavyotumia sukari (glucose). Glucose ni chanzo kikuu cha nishati kwa mwili, lakini kwa wagonjwa wa DM, kuna tatizo katika kuzalisha au kutumia insulini, homoni inayodhibiti kiwango cha sukari mwilini.

Aina za kisukali

1. Kisukali Aina 1 – Mwili hausambazi insulini kabisa. Mara nyingi huwapata watoto na vijana.

2. Kisukali aina 2 – Mwili hautumii insulini ipasavyo. Ni aina ya kawaida zaidi na mara nyingi huhusiana na maisha duni ya lishe na uzito mkubwa.

3. Kisukali cha Mimba  – Huwaathiri wanawake wajawazito lakini hupotea baada ya kujifungua.

Dalili za Kisukali

Kiu kupita kiasi

Kukojoa mara kwa mara

Kupungua uzito bila sababu

Uchovu mwingi

Maambukizi ya mara kwa mara, hasa kwenye ngozi na sehemu za siri

Sababu za Kisukari

Urithi wa vinasaba (Genetics)

Mtindo wa maisha duni (Lishe mbaya na kutokufanya mazoezi)

Uzito mkubwa wa mwili (Obesity)

Matatizo ya mfumo wa kinga kwa Aina 1 Ya kisukali

Njia za Kudhibiti na Kutibu kisukali

Kula chakula bora chenye wanga kidogo

Kufanya mazoezi mara kwa mara

Kudhibiti uzito wa mwili

Kutumia dawa kama insulini (kwa wenye Type 1) au vidonge vya kisukari

Kufuatilia kiwango cha sukari kwa kutumia glucometer 

Matibabu ya kisukali  ni pamoja na kutumia dawa za hospitali kwa usahihi kabsa ikiwemo insulin na zile za vidonge kama metformin